Ιστορία

Κάρολος Τσακιριάν – Τρίτη γενιά στην τέχνη της οργανοποιίας

Ο Κάρολος Τσακιριάν ξεκίνησε ως μαθητευόμενος στο εργαστήριο του πατέρα του, Οννίκ Τσακιριάν, στην ηλικία των δεκατεσσάρων. Ύστερα από χρόνια που είχε το δικό του εργαστήριο στη Ν. Υόρκη, πήρε στην απόφαση να επιστρέψει στην Αθήνα, την Μέκκα του μπουζουκιού και να επεκτείνει την οικογενειακή επιχείρηση στo ίδιο σημείο που ο πατέρας του Οννίκ, άνοιξε το μαγαζί το 1960. Ο Κάρολος κατασκευάζει έγχορδα όργανα που ανήκουν στην οικογένεια του μπουζουκιού (e.g. μπουζούκι, μπαγλαμάς, τζουράς), λαούτο and κλασσική κιθάρα.

Ο Κάρολος Τσακιριάν στο εργαστήριό του στην Αθήνα.

Τάνυα Βεανούς Τσακιριάν – Τέταρτη γενιά στην τέχνη της οργανοποιίας

Η Τάνυα-Βεανούς Τσακιριάν άρχισε να αποκτά επαφή με την οργανοποιία σε πρακτικό επίπεδο, από την ηλικία των δεκατεσσάρων ετών, όταν ξεκίνησε να πηγαίνει συστηματικά κάθε Σάββατο στο εργαστήριο του πατέρα της. Όταν πέρασε στο πανεπιστήμιο, αν και συνέχισε να έχει επαφή με το εγαστήριο, επικεντρώθηκε σις σπουδές που είχε επιλέξει στην Ιστορία και Φιλοσοφία της Επιστήμης του ΕΚΠΑ. Ως τελειόφοιτη, έπρεπε να δει εάν θα ακολουθήσει μια ακαδημαϊκή πορεία. Τελικά όμως, απόφάσισε να μαθητέυσει δίπλα στον πατέρα της Κάρολο και να συστηματοποιήσει τη σχέση της με την οργανοποιϊα ,η οποία και τελικά την κέρδισε. Από το 2013 η παρουσία της στο εργαστήριο είναι αδιάλειπτη, ενώ παράλληλα πήρε και το πτυχίο της. Το πρώτο μπουζούκι που κατασκεύασε, το αγόρασε ο Κώστας Δουμουλιάκας, ένας από τους πιο ταλαντούχους και γνωστούς μουσικούς του ρεμπέτικου της γενιάς του. Όργανά της βρίσκονται από τη Γαλλία και τη Συμφωνική Ορχήστρα του Παρισιού (Philarmonie de Paris), μέχρι τη Βραζιλία.

Φωτογραφία: Άσπα Κουλύρα, olafaq

Τέσσερις γενιές στην τέχνη της οργανοποίας – από το 1924

Η θρυλική παράδοση ξεκίνησε το 1924 όταν ο παππούς του Κάρολου, Αγκόπ, μετανάστευσε από την Τουρκία και άνοιξε το πρώτο μαγαζί στον Πειραιά. Το 1960 ο γιος του, Οννίκ (πατέρας του Κάρολου), μετακινήθηκε στο δικό του μαγαζί στο κέντρο της Αθήνας φτιάχνοντας όργανα για τους μεγάλους σολίστες του μπουζουκιού όπως οι Χιώτης, Λεμονόπουλος, Τατασσόπουλος, Καρνέζης, Σπόρος, Μπέμπης Στεργίου, Γιάννης Αγγέλου, Τσομίδης κ.α.
Είχε επίσης κερδίσει το χρυσό μετάλλιο δεξιοτεχνίας στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.

Αγκόπ Τσακιριάν (1905 – 1973)

Ο παππούς του Κάρολου, Αγκόπ Τσακιριάν, ήρθε σαν πρόσφυγας από τη Σμύρνη το 1922. Η οικογένειά του, όπως και άλλοι πρόσφυγες, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Πειραιά. Έμαθε την τέχνη της οργανοποιίας από τον Αράμ Παπαζιάν που ήταν σύζυγος της αδερφής του Ρόζας. Ήταν κι αυτός πρόσφυγας και ένας καταξιωμένος οργανοποιός από τη Σμύρνη. Άνοιξε το μαγαζί του στην οδό Φωκίωνος 7 στην Πειραιά. Ο Παπαζιάν ήταν ένας μορφωμένος άνθρωπος που είχε πολύ καλές σχέσεις με όλους τους μουσικούς από την Μικρά Ασία. Ο Παπαζιάν κατασκεύαζε κατά βάση ούτια, λαούτα λύρες κλπ., όργανα που παίζονταν στην πατρίδα του. Όταν πέθανε ο Παπαζιάν, το εργαστήριο του πέρασε στα χέρια του Αγκόπ Τσακιριάν. Συνέχισε να κατασκευάζει όλα αυτά το όργανα και, σύμφωνα με τις ανάγκες της εποχής, απέκτησε φήμη για την κατασκευή πολύ καλών μπουζουκιών.Στο εργαστήριο του Αγκόπ εργάστηκε για κάποια χρόνια ο γνωστός, επίσης Αρμένιος, κατασκευαστής Ζοζέφ.Ο Αγκόπ είχε πολύ γνωστούς μουσικούς για πελάτες όπως ο Μάρκος Βαμβακάρης, Ο Γιώργος Μπάτης, ο Μπαγιαντέρας, ο Γιοβάν Τσαούς και ο Udi Hrant Kenkulian. Ο Αγκόπ έφτιαξε τον αγαπημένο μπαγλαμά του Γιώργου Μπάτη, που τον κουβαλούσε παντού μαζί του στην τσέπη του παλτό του και τον φώναζε “ο Μάγκας”. Ήταν επιθυμία του Μπάτη όταν πεθάνει να θαφτεί με τον πολυαγαπημένο του μπαγλαμά, όπως και έγινε. Ο Αγκόπ πέθανε το 1973 αλλά άφησε μεγάλη κληρονομιά στην τέχνη της οργανοποιίας.

Φωτογραφία όπως εμφανίζεται στο βιβλίο “Η ανθολογία του ρεμπέτικου” γραμμένο από τον Πάνο Γεραμάνη.Από αριστερά: Γιάννης Μπαφούνης or Σαμιώτης, Θεόδωρος Πολυκανδριώτης , Μπέμπα Μπλάνς. Μπέμπης Στεργίου, Ρουπέν (wih oud) και ο γνωστός κατασκευαστής Αγκόπ Τσακιριάν. Η φωτογραφία τραβήχτηκε στου Κεφαλα.

Οννίκ Τσακιριάν (1931 – 1983)

Ο Οννίκ, ο οποίος παντρεύτηκε το 1950, αποφάσισε να ανοίξει το δικό του εργαστήριο. Στη αρχή δούλευε στο σπίτι του, στη συνέχεια άνοιξε ένα μαγαζί στον Κορυδαλλό και το 1959 άνοιξε το μαγαζί στο κέντρο της Αθήνας στην οδό Αριστοτέλους 3. Ο Οννίκ Τσακιριάν θεωρείται ένας από τους καλύτερους κατασκευαστές της εποχής του. Ο θρυλικός Μανώλης Χιώτης έπαιζε με μπουζούκια δικής του κατασκευής. Το διάσημο μαύρο μπουζούκι με το οποίο έχει παίξει ο Χιώτης σε κάποιες ελληνικές ταινίες της εποχής (δεκαετία 1960), είναι φτιαγμένο από τον Οννίκ. Μάλιστα, ο Χιώτης θάφτηκε με το μπουζούκι που του είχε φτιάξει ο Οννίκ, με την περίφημη φιγούρα της Ακρόπολης. Το Νοέμβριο του 1970, για οικογενειακούς λόγους, μεταναστεύει στις Η.Π.Α. Στην αρχή πήγε στο Λος Άντζελες όπου προσλήφθηκε ως ειδικός τεχνίτης από την “Fender Guitar Company”. Ο χρόνος που πέρασε στην Fender ήταν μια εξαιρετική εμπειρία για αυτόν και επίσης, του έδωσε το προνόμιο να ζει και να εργάζεται στις Η.Π.Α., αποκτώντας την πράσινη κάρτα. Ο Οννίκ ήθελε να έχει το δικό του μαγαζί οπότε πήγε το 1973 στη Νέα Υόρκη. Στη Αστόρια έφτιαξε το νέο του εργαστήριο.Λίγα χρόνια αργότερα, ο γιος του Κάρολος πήγε στη Νέα Υόρκη για να σπουδάσει και να δουλέψει στο εργαστήριο. Τελικά, ο Κάρολος κατέληξε να γίνει και ο ίδιος οργανοποιός και συνέχισε την οικογενειακή παράδοση. Το μαγαζί στην Αθήνα το κρατούσε η γυναίκα του Οννίκ με τον ειδικό τεχνίτη Γρηγόρη Κολούσογλου. Ο Οννίκ Τσακιριάν πέθανε πολύ νέος στην ηλικία των 52. Μερικοί από τους πελάτες του υπήρξαν: Μανώλης Χιώτης, Γιάννης Σταματίου (Σπόρος), Χάρης Λεμονόπουλος, Μπέμπης Στεργίου, Γιάννης Αγγέλου, Ιορδάνης Τσομίδης, Αργύρης Βαμβακάρης, Γιάννης Τατασόπουλος, Σπύρος Καλφόπουλος, Στέλιος Καζαντζίδης, Γιώργος Μουφλουζέλης, Χρήστος Νικολόπουλος, Λάκης Καρνέζης, Μανώλης Αγγελόπουλος, Σταμάτης Κόκοτας κ.α.

Ο Οννίκ Τσακιριάν κρατάει την κιθάρα περιτριγυρισμένος από μουσικούς έξω από το μαγαζί του στην Αθήνα, το 1967.

«Ο Οννίκ Τσακιριάν θεωρείται ένας από του καλύτερους κατασκευαστές της εποχής του. Ο θρυλικός Μανώλης Χιώτης έπαιζε με μπουζούκια δικής του κατασκευής. Το διάσημο μαύρο μπουζούκι με το οποίο έχει παίξει ο Χιώτης σε κάποιες ελληνικές ταινίες της εποχής (δεκαετία 1960), είναι φτιαγμένο από τον Οννίκ.«

Κάρολος Τσακιριάν

Ο Κάρολος Τσακιριάν (σήμερα) συνέχισε την παράδοση κατασκευής μουσικών οργάνων. Οι επαγγελματίες, Σταματίου, Καρνέζης, Τατασσόπουλος συνεχίζουν να είναι μερικοί από τους πιο επιφανείς πελάτες. Στο μαγαζί του στο κέντρο της Αθήνας μπορείς συχνά να συναντήσεις μεγάλους μπουζουξήδες. Οι: Νικολόπουλος, Μοραΐτης, Κόλλιας, Στεργίου, Γκολές, Καραντίνης, Δουμουλιάκας, Β. Κορακάκης, Βότσης είναι κάποιοι από αυτούς. Ξεκινώντας στα 14 του ως βοηθός, έγινε οργανοποιός μετά το θάνατο του πατέρα του. Δούλευε στο μαγαζί ενώ πήγαινε παράλληλα σε νυχτερινό σχολείο. Για τα επόμενα χρόνια, μέχρι τα 20, έκανε την πλειοψηφία των φιγούρων των μπουζουκιών που κατασκευάζονταν στο μαγαζί. Από τότε έχει θέσει στόχο να κατασκευάζει όργανα εξαιρετικής ποιότητας. Μετά από χρόνια προσπαθειών και πολλών πειραμάτων έχει κατακτήσει την τέχνη του. Έχει φτιάξει και ακόμα κατασκευάζει μπουζούκια για μουσικούς από όλο τον κόσμο. Είναι ένα προσωπικό επίτευγμα, το ότι έχει δημιουργήσει το δικό του όνομα στο χώρο της οργανοποιίας.

Ο Κάρολος Τσακιριάν με τον θρυλικό Γιάννη Σταματίου (Σπόρος) in his workshop.

Ο Κάρολος Τσακιριάν επέστρεψε το 1993 στην Αθήνα ύστερα από 17 χρόνια στη Νέα Υόρκη όπου διατηρούσε το δικό του εργαστήριο στην Αστόρια. Κάνοντας την επιλογή να έχει τον χώρο εργασίας του στην πόλη που είναι η Μέκκα του μπουζουκιού, επέκτεινε την οικογενειακή επιχείρηση ανοίγοντας ένα νέο μαγαζί δίπλα στο ήδη υπάρχον που είχε ανοίξει το 1960 ο πατέρας του Οννίκ, στην καρδιά της Αθήνας, κοντά στην πλατεία Ομονοίας.

Η φωτογραφία τραβήχτηκε στο μαγαζί του Κάρολου Τσακιριάν στην Αθήνα. Από αριστερά: Λάκης Καρνέζης, Κάρολος Τσακιριάν, Γιώργος Δράμαλης, Γιάννης Σταματίου (Σπόρος).

Όσο δούλευε στη Νέα Υόρκη, του ζητούνταν συχνά από το Συμβούλιο των Τεχνών του Κουίνς (“Queens Council of the Arts” ) να κάνει επίδειξη της τέχνης του. Έχει, επίσης, υπάρξει μέλος της Συντεχνίας Αμερικανών Οργανοποιών ( Guild of American Luthiers).
Η αγάπη του για το μπουζούκι και τον ήχο του τον οδήγησε να είναι ένας καταξιωμένος παίκτης μπουζουκιού σε ελληνικά κλαμπ της Νέας Υόρκης. Αυτή η πολύτιμη εμπειρία έχει προσθέσει σε μια εις βάθος κατανόηση τόσο του οργάνου όσο και των αναγκών των μουσικών. Το οικογενειακό περιβάλλον, η τριακονταετής ενασχόληση στην ανώτερη ποιότητα κατασκευής, αναμειγνυόμενη με την προσωπική του εμπειρία ως παίκτης, έχουν ως αποτέλεσμα έναν εξαιρετικό συνδυασμό.

Η φωτογραφία τραβήχτηκε στο μαγαζί του Κάρολου Τσακιριάν στην Αθήνα. Από αριστερά: Κώστας Δουμουλιάκας, Τάκης Τσαγκρουνός και Κάρολος Τσακιριάν.

Ο Κάρολος Τσακιριάν, στο εργαστήριό του, με τον Μανώλη Καραντίνη

«Το εργαστήριο του Τσακιριάν στο κέντρο της Αθήνας επισκέπτονται γνωστοί σολίστες του μπουζουκιού.» Στις φωτογραφίες ο δεξιοτεχνής Παναγιώτης Στεργίου στο κατάστημα του Τσακιριάν.«